گئجه دیر....
باخیرام آی باجاسیندان
باشقا بیر ماوی گؤیه
اوردا دا وار ائله بیل:
گئجه یوردون قانا دؤنموش دنیزیندن
نئچه بیر غملی بولود
چنلی داغ
قانلی سؤیود
گئجه دیر...
باخیرام آی باجاسیندان
باشقا بیر ماوی گؤیه

سحر خانیم

سحر خانیم دان گوده بیر  بیوگرافی
سحر خانیم، ۱۳۳۱-جی ایلده اردبیل شهرینده دونیایا گؤز آچمیش و همین شهرده بویا-باشا یئتیشمیشدیر. سحر خانیم آذربایجان ادبییاتیندا اؤزونه عایید یئر آچان شاعیرلر سیراسیندادیر و ایلکین شئعر توپلولاریندا ادبی دیل ایله دانیشیق دیلینی باریشدیرماغا چالیشمیشدیر. بو سبب‌دن ایستر آذربایجان تورکجه‌سینی ادبی دیلده یازماغی ساوونانلار طرفیندن، ایستر دانیشیق دیلده یازیلماسینین یانینی توتانلار طرفیندن ده، شئعرلری سئویلیب و آلقیشلانمیشدیر.

سحر خانیمدان بورا قدر دؤرد شئعر توپلوسو ایشیق اوزو گؤرموش کی بونلاردان عیبارت‌دیرلر :

• ماویلر
• یاشیل ماهنی
• آیلی باخیش
• بیر دسته تزه گونش

ائله‌جه “حکایت در” آدلی بیر فارسجا شئعر توپلوسو و “قوسی تبریزی دیوانی”نین تصحیحی ده سحر خانیمدان یاییملانمیشدیر.

باهار گولور بولاغ گولور گول گولور
گول گؤزه لیم گولر اولسون حیاتین
گول چیچیین گولوشویله عومور سور
خوش گؤرویله سئوینجینی آل ساتین
*
سئوگیمیزین اسن سرین یئل ایله
آرزوموزون فیدانلاری گول آچیر
سئودامیزین سازدا هارای تئل ایله
داغ دالیندان اومود گونو نور ساچیر
*
قارا قیشدیر داملا داملا اریین
آیدین دورو بولاغلارا عشق اولسون
قارانلیقدیر اولدوز اولدوز چوروین
یانارسؤنمز چراغلارا عشق اولسون
*
یئرسیز یئره دیره نسه ده قارا قیش
آرزی یازی کؤنلوموزده یازلانیر
پوهره وئرن گول چیچکلی هر ناخیش
سازیمیزدا سؤزوموزده نازلانیر
*
اؤزگور یازین آرزیسیدیر یاشانیر
توتساق اسیر آنا وطن قوینوندا
بیزیم اولان گله جکدیر بویلانیر
گونش کیمی هر گئجه نین سونوندا
*
بیزیم یازدا یاللی گئدر دورنالار
قوجاق قوجاق چیچک آچار چمنده
آنا دیلده دوداقلاردان بال دامار
آزاد ائلیم آزاد یاشار وطن ده

سن زولفونو آچ،تؤک اوزونه،شانه سی مندن

زنجیری نشان وئر منه،دیوانه سی مندن

سن عاشیقی یاندیرماغا،من یانماغا مایل

سن شمعینی گؤستر منه،پروانه سی مندن

زولفون قدری عاشیق اولان وار سنه،ای گول

سن سؤیله او مجنون لاری،افسانه سی مندن

سرمست گؤزون فتنه،لبین نئشه لی باده

ایچدیر منه اول باده نی،پیمانه سی مندن

سن ناز ایله گول کی،صدفین قیمتی آرتسین

گؤز یاشی کیمی اینجیسی،دوردانه سی مندن

هر دن گؤتور اوزدن،گؤزلیم،افعییی-زولفون

چک ظاهره گنجینه نی،ویرانه سی مندن

واحید،مئیی ترک ائتمک اوچون پیری-مغانین

رنجیده اولوب بیر نئچه مستانه سی مندن

"علی آقا واحد"

سوگیلیم سن کی بیلیرسن بوغریب دنیا یالاندیر
اینانیرسان اوجا داغلار باشی چوخ شهلی دوماندیر
انسانین یاغشیلیقی تکجه بودنیادا قالاندیر
بونو بیلسن بیلرم سن منی چوخداندی سویرسن
سویرم منده سنی چون بیلیرم یاغشی بیلیرسن

صبر اولسا کونول قیشدا گئدر شاخدادا قاردا
بایرامدا گلر آرخاجا بولبولده باهاردا
بیر آزجا گولوم سن بو غم فرقته دوزسن
 هیجراندا چاتار باشا گلر نازلی نیگاردا

تورکو دانیشان نازلی شیرین دیل لره قوربان
یوردوم دا اوچان سئوگیلی بولبول لره قوربان
گل ال اله وئر میللتیمیز باشین اوجالتسین
آزر ائلینه پرپر اولان گول لره قوربان
تورک میللتینی، ازمه یه قادیر دئییل هئچ کس
تاریخ یاردان طایفالارا ائل لره قوربان
داملا یئغیشیب سئل اولوبان بیر دنیز اولسون
گوجلو آخیشان چای دا آخان سئل لره قوربان
قوی آرخالاناق هم ساوالان همده 《سهنده》
توفان یارادان اووج دا کی یئل لره قوربان
تورکویدو گوزل شهریارین سئودیگی لای لا
بو دیلله هورولموش- دارانان تئل لره قوربان

عزرائیل

منی مامور ایلیوب خالق سبحان حــاج آقا

قبض روح ایتماقا گلدیم سنی الان حـاج آقا

ویردی مستنطق رحلت منه فرمان حـاج آقا

وقت قورتاردی نفس چکماقا قادر دگوسن

آلورام جانیوی سس چکماقا قادر دگسن

جواب مریض

آی علی آی ولی آی وای دورن اوغلان ایاقا

کیمدی بو بی ادبانه بیله گیردی اطاقا

بو صفتده بشر اولماز باشی بنزیر بالاقا

نه سلام ایتدی نه تعظیم عجب هیوره دی

چاتدادی باغریم اماندی بونه بد منظره دی

ایندیه‌تک بیله بیلوردم خانم

هرزه و هزیاندی ریاست میزی

ایندی اوتوردوم گورورم آی جانم

تخت سلیمان‌دی ریاست میزی

آخ نئجه راحت نئجه اگلشملی

هر نئجه یورقون اوتوسا دینجلی

چوخ یوموشاق سلقلی کیف سورملی

تغییر اسامی شهرها در آزربایجان از زبان شاعر قزوینی

 
ناصر شهبازی از شاعران آزربایجان  معروف به آشیق اوغلو تغییر اسامی جغرافیایی آزربایجان  توسط حکومت رضا شاه را این چنین با زبان شعر بیان و در حقیقت درمان میکند:
***
بابالاردان قالان ، یادیگار اىله
یادلاری چووروب، قاتانا لعنت
تورکو یىر اولکه نین،تورکو اوبانین
آدلارین چووروب، قاتانا لعنت
***
بابالار تورکو آد، قویدی هریانا
اوشاغی یِکَلیب، یوردونو قانا
کىچمیشین بیله او، باش اوجا قالا
بابالار رسمینی، قاتانا لعنت
***
منیم ده یوردومدو،گوزل اوجانیم
سهنده دایانیب، اورکیم جانیم
بوستان آباد دییر، اوجانی دانیم
اوز اىلین آیریا، ساتانا لعنت
***
سرسکند پوزولدی، اولدی هشتَ رود
آجی چای سیلیندی، اولدی تلخه رود
بیلمیرم سیلَن نر،گورورلر نه سود
آنا دیلده آدی، قاتانا لعنت
***
توفارقان نَییدی، آذرشهر اولدو
خانا دا چوورولدو، پیرانشهر اولدو
او گوزل خیاو دا،مشکین شهر اولدو
دوغما یوردون آدین، دانانا لعنت.
***
ملک کندی یاندی، چیخدی ملکان
بَی کندین چووروب، ادیلَر بوکان
بزکلی گون دوغان، اولدو کندوان
تورک اىلین آدینی، قاتانا لعنت.
***
اورمودا قوشاچای، آدی سیلیندی
یازدی میان دو آب، تزه دیلیندی
تیکان تپه چونوب، تکاب بیلیندی
سولدوزو نقده، قانانا لعنت.
***
قاراداغدا، ارس بارانا دوندو
ساری داش سیلیندی، سردشته چوندو
ساوه لر بزندی، ساووج دا سوندو
آراز چایین ارس، یازانا لعنت
***
ساویجبولاغ قالسا، هر دین قاریشار
مهاباد اولونسا، اىللر باریشار
صایین قالا اوچوب،شاهین دژ یاشار
یالان دییب دینی، قاتانا لعنت
***
قَشَمین میشوو، میشاب یازیلدی
قدس اوجالدی، قره آغاج پوزولدی
زنجان گلدی زنگان، آدی قازیلدی
حاق اولسا هچ ناحاق،یازانا لعنت
***
تورکو آد سیلیندی، یالان دوورارا
یالان دیلده آدلار، اىله قورولا
اوشاغلار یِکَلیب، تورکدن یورولا
دوز سوز یىرینده،! یالانا لعنت
***
ایسته دی اىلیمنن، آرالی اولام
یوردومدا تک قالیب، یارالی اولام
اوزو هارالیدی، اورالی اولام
تورکونو آذری، یازانا لعنت
***
آچ گوزوو اویان، تورکون بالاسی
هارای سال تیتره سین، بابک قالاسی
گوولَره اوجالسین، حقین بیناسی
میلتلر حقینه، باتانا لعنت.
***
آشیق اوغلو دییر، سوزلرین عیان
قویما حقین گىده، غفلتدن اویان
تورکو دیلده یاشا، آزاده بیان
دوزو یالان ائدیب، اوْیانا لعنت

"سنین عشقینده"

گلمیشم کؤلگه سالان دالدالانام عشقینده
سوْنا بولبول کیمی بیر آرخالانام عشقینده

من غزللر دنیزیندن بیرایچیملیک باخیشام
شعر سئوداسینه دوشدوم جالانام عشقینده

آی باخیشلار باخیشیندان بیر ایچیملیک پای آلان
گلدیم ایلهامیم اوْلان، فایدالانام عشقینده

سنده بیر دامجیدا اوْلسامدا دنیز گؤرسه نرم
سئویرم سن اسه سن دالغانام عشقینده

گؤز گؤزه قالدی گؤزللر اوْل گؤزه للیک لریوه
من گره ک وورغونون اوْلسام، تالانام عشقینده

سن گئت اغیاریله بیر عؤمر یاشیللیق لاری گئز
آرخایین گل قاناد آچ من قالانام عشقینده

گؤزون اوْخشاتدی منی گولده یاشیل باش سوْنایا
کیپریگین اوْخدو چالیر پارچالانام عشقینده

شعیریمی غم بورودو دفتری یاندیردی قلم
گلدیم آی اوْدلو نفسلی دوْلانام عشقینده

شعیر:"هوشنگ جعفری"

دیلیم دوداغیما دئینمیر سوزون
گوزده اوز قونشوسو قاشدان شهله نیر
 بدن دوغرانسادا باشین یولوندا.
ینه ده گوز کیمی باشدان شهله نیر


 یاخشیلیق دفترین بوکوب روزگار
 یامانلیق فخر اولوب پیس لیک اعتبار
بیله یاشایشین نه معناسی وار
 داغدا قوینوداکی داشدان شهله نیر


 چیچک لر قوورولور یازین قیشیندا
حیات شیرین جانین توتوب دیشینده
فیکیر حیران قالیب چرخین ایشینده
اینسان یاشادیغی یاشدان شهله نیر


چن باسیب داغلارین گورونمور باشی
ایچیلیر ایچکی تک قانلی گوز یاشی
قارداشدان دیسکینیراوزقان قارداشی
آشپر پیشیردیگی آشدان شهله نیر


دگدی هجران داشی سیندی شهپریم
سینمیش قانادیمی کیمه گوستریم

ائل دایاقی یوزوم سنه چؤننده		جوان بختیم چراغ کیمی سؤننده
گوزیاشلاری قزل قانا دؤننده		ئوزون گلیب منه مزارآچئیدین
قبریم اوسته بیردسته گول ساچئیدین
ائل دایاقی، هنگامی که روی به تو میگردانم		و احساس سر شستگی‌ام عود میکند
و از بارش اشک چشمانم خون آلود می‌شوند		کاش جای مزاری را برایم نشان میکردی
و بعد دفن دسته گلی بر آن مینشاندی

خوش گونلری یوخدی غمدی کدردی

عؤمرون اولسا مین ایل یاشا هدردی

 قایتاراجاق قارا توپراق آلتینا

بیزدن قاباق گئدیب یولی بابالار

موقدس یاشاییب اولو بابالار

هاردادی ساخلایان ائلی بابالار

گئدیبلر او قارا توپراق آلتینا

"باخیش" کیملر سالار سنی یادینا

نه قوهوم نه قارداش یئتمز دادینا

یئتیشسه اجلین باخماز آدینا

آپاراجاق قارا توپراق آلتینا.

بو شعری یازان: رضا"باخیش"