قره داغین وبلاقی

سلام دوسلار خوش گلیب سیز

واژگان آموزشی و علمی در زبان تورکی

http://aharimiz.arzublog.com/uploads/aharimiz/daneahjo.jpg

آزمایش- سیناق. سیناما. سیناو. دنه‎مه. سیناش. ساچیت.

آزمایش شدن- سینانماق.

آزمایش کردن- سیناماق. دئنه‎مک. یوْخلاماق.

آزمایشگاه- دئنئیلیک. سیناقلیق. آراشقا. دنه مج. وارلاقلیق.

آزمایشگاهی- دئنئیسل. سیناقسال.

آزمایشگر- سیناقچی. سینایان. یوْخلاماجی. یوْخلاییجی. آراشقان. دنه مه چی.

آزمایشی- دنه‎مه. سیناقسال. دنل.

آزموده - سیناقلی.

آزمون- سیناو. دنه تیم. سیناق. یوْخلاما.

آزمون شفاهی- آغیز سیناغی. سؤزلو سیناق.

آزمون میان ترم- آرا سیناو.

آزمون نهایی- سوْن سیناق.

آزمون کتبی- یازی سیناغی.

آمار - ساییم. تاپتی.

آمارگر - ساییمجی. سایغاج.

آمار گرفتن - ساییملاماق.

آمارگیری- ساییملاما.

آمپر- گؤسترگه (نشانگر).

 آمپر- آخیم (جریان).

آمپول-  آشی. ایگنه.

آموزش - اؤگرتمه. اؤگر‌تیم. اؤگرنک. یؤنرگه.

آموزش ابتدایی- ایلک اوْخول.

آموزش پیش دبستانی- مکتبه قدر اوْخول. اوْخول اؤنجه اؤگرتیم.

آموزش حرفه ای- پئشه اؤگرتیم.

آموزش دادن- اؤگرتمک.

آموزش دیدن- اؤگرشمک. اؤگرنمک.

آموزش عالی- یوکسک اؤگرتیم.

آموزشگاه- اوْخول. اوْخوشقا.

آموزشگاه حرفهای- پیشه‎مکتبی.

آموزش متوسطه- اورتا اوْخول.

آموزش مکاتبهای از راه دور- آچیق اؤگرتیم.

آموزش و پرورش - اؤگرتمه بئجرمه. اؤگرتیم ائیتیم.

آموزشی- اؤگرتیملیک. اؤگرتمه لیک.

آموزگار- ائدیقه. اؤگرتمن. یارقاجی.

آمیب- بیره جیک.

آنالیز-  آچیقلاییش. ایچله مه (تحلیل).

آهن ربا - دمیر قاپان.

اتم – اوگه جیک.

اختراع- یارادیم. اویدورما.

اُرگان- قورقو (سازمان).

ارگانیزه- قورولو. قورقون.

ارگانیسم- قاوارا. گؤوده (کالبد).

اسپاسم-  قیج.

استالاگتیت- سارقیت (چکنده).

استالاگمیت- تیکیت (چکیده).

استاندارد - اؤلچوت.اؤلچون. گودوک.

استرس- بونالیم. بونالتی.

اسید-  تورشو.

اسید استیک- سرکه تورشوسو.

اسید سولفوریک- قارا بوْیا.

اسید سیتریک- لیمو جوْهری.

اسید لاکتیک- قارا قوروت.

اسیدمعده- چؤز یاغی.

اسیدی شدن- تورشوماق.

اسیدی کردن- تورشوتماق.

اکتساب - ائدینیم. قازانیش.

اکتشاف- بولوش. تاپیش.

اکسل- اوْخ. دینگیل (محور).

اکسید- پاس.

اکسیده- پاسلاق (زنگ زده).

الکترود- ایله تج (قطب مغناطیسی).

الکترون- ایلدیر (برق).

الکترونیک- ایلدیریلیق (برقی).

الکتریسیته- ایلدیریم.

الکتریک- ایلدیریسال.

اندیکاتور- گؤسترگه (نشانگر).

اندیکس- گؤسترچ. تامغا (نشانه).

انرژی- گوج. ارکه. باسیم. تپر. چابا.

انرژیک- چاپان. قوْشان.

انژکتور- پوسکورتج (افشاننده).

ایتالیک-  اگیک.

ایدئولوژی- دوشون گودوم. سالسانا.

ایده- دوشونجه‌. دوشونو. دوشونوم.

ایده آل- اؤزلک. اریشک. اولکون.

ایده آلیست- اؤزلکچی. اریشکچی.

بارکد- چوبوق ایمی. تانقا.

بازالت - قارا داش.

پروتئین - آغسیم.

پروتون- گؤزه لک.

پزشک- بیچیشچی. دوگدور. توْخدور.

پزشک عمومی- توم باغشی. توم امچی.

پزشک متخصص- آتای باغشی.

پزشکی- امچیلیک. باغشیلیق.

پیش دانشگاهی- بیلیمتای اؤنجه.

پیش دبستانی- اوْخول اؤنجه. مکتبه قدر.

دانش - تانیش. بیلگی. بیلمه. بیلی. بیلیک. بیلیم.

دانش آموز- اؤگرنجی. اوْخووچو.

دانش آموز دو ساله- اسکی قوْندارا. اسکی اوشاق.

دانش آموزی- اؤگرنجیلیک.

دانش پژوه- بیلیمچی.

دانشجو - اؤگر‌نجی.

دانشجوی دانشکدة نظامی- قورسانت.

دانشجویی- اؤگرنلیک.

دانشسرا- اؤگرتلیک.

دانشکده - بیلیمگه.

دانشگاه - تانیشقا. بیلیمتای. بیلیملیک. بیلیم یوردو. اوْخو یوردو(گویش ازبکی). تانیشلاق. بیلی کند.

دانشگاه آزاد- آچیق بیلیمتای. آچیق تانیشقا.

دانشگر- بیلیجی. بیلمن. بیلگین.

دانشمند- بیلیجی. بیلمن. بیلگین.

دانشنامه- دوْغرولوم. بیلیم بلگه.  

دانشور- بیلیجی. بیلمن. بیلگین.

دانشیار- اؤگردن.

دبستان - ایلک اوْخول. ائرتین.

دبیر - بیتیکچی. یازمان.

دبیرستان- اوْرتا مکتب. اوْرتان. اوْرتون.

رساله - ساولیق. ایلتگن.

رشته - ساپ.

عِلم - بیلیک. بیلیم.

علم النفس- اؤز بیلیم.

علم تجربی- قارا بیلگی (علمی که از راه تحصیل به دست نیاید).

علم جادویی- اودوم.(قدرت تسلّط بر اجنّه).

علمی- بیلیمسل. بیلمیک.

علوم پایه- آرخا بیلیک. آنیق بیلیک.

کلاس- اوخون. ساپاق.

مُبصر- گؤزتمن. گزکچی.

مُدرّس- اؤگرتمن (معلم).

مدرسه - اوْخول. بشکت.

مدرسة ابتدایی- ایلک اوْخول. اؤنوملوک. ائرتین.

مدرسه راهنمایی- یؤنوملوک. یوْرتون.

مدرسة شبانه - گئجه‎ مکتبی. گئجه اوْخولو. آخشاملیق.

مدرسة مختلط- قارما اوْخول.

مدیر- آبرامان آبراییجی. سرانجامچی. قاشدار. آلیشدیریجی.

معاون- باسوت. گیزیر. یاردیمچی. یامانتی. قارای. یامبا. اوْرون باسار. دایا. یارداق.

نوترون - ایلینجیک.

هم رشته - ساپداش.

همکلاس - ساپاقداش.

آرتیغین اوخوماخ
دوشنبه 23 اسفند 1395
بؤلوملر : سوزلوک,

واژگان سیاسی در زبان تورکی

http://aharimiz.arzublog.com/uploads/aharimiz/map.jpg

آلترناتیو - سئچه نک.

آنارشی- دوزنسیزلیک. قانتاشیق.

آنارشیست - هئریکی. شولوق.

استوارنامه- تانیقلیق. ائلچی یازی. یامیلیق. یوْللانما.

اعتبارنامة دیپلماتیک-  یامی بلگه.

امپراتور - خاقان. قیرال.

امپراتوری- خاقانلیق.

امپراتوریس- تورکان.

امپریال- خاقانلیق (پادشاهی).

امپریالیست - یاییلیمجی.

امپریالیسم- یاییلیم.

امّت- کوتله.

امیر- بیگ. آقوْلا. چتکچی.

امیرالامراء- بیگلربیگی.

امیرالمؤمنین- قانچی بیگی. قاندی بیگی.

امیرزاده - امیرزه. امیرزادا. آباغان.

امیرکبیر- اولوق بیگ.

انتخاب - اوروندو. سئچکی. سئچمه. سئچی. سئچیم. سایلانیش.

انتخابات- سئچیملر. سئچکیلر. سایلاو.

انتخابات میاندورهای- آرا سئچیم.

انتخاباتی- بللکلی. سئچیملیک.

انتخاب اصلح - سئچیش.

انتخاب شدن - اوروندلانماق. سئچیلمک.

انتخاب کردن - اوروندلاماق. اوزله‎مک. سئچمک. گؤتورمک.

انتخاب کننده- سئچمن. سئچیجی. سایلاوچی.

انتخابی- سئچیلمیش. سئچکین.

انقلاب- چئوریم. چئوریش. چاقچالاقای. دئوریم. دؤنوشوم. بولقا. دؤندریش. قوْپالاق. قوْپونتو.

 قوْپقون. اؤزگریش. دؤنگریش. دؤنوش.

بایکوت- اسله‎مه.

بایکوت کردن- اسله‎مک.

بحران - بورخان. بولغان. بونالیم.

بحرانی- گرگین. بخشدار- بؤلوک باشی. بؤلوکچو.

بخشداری- بؤلوکلوک.

بنیادگرا - تملچی. ایلکه جی.

بنیانگذار - قوروجو. قورقوجو.

بورژوا- وارلی. بایچو. بای.

بورژاوزی- بایچولار. بایلار. وارلیلار.

بوروکرات- بویروقباز.

بین الملل- ملتلر آراسی. خالق آرا. ائل آرا.

بین المللی- ائل آراسی. ملتلر آراسی. خالق آراسی.

پادشاه - باشتاق. باتچاق. ائوری. کرال. بویروقچو. خاقان. قاراغول.

پادشاهی- شاهلیق. خاقانلیق.

پارلمان- سایلاق. دانیشتای. سالتاق (مجلس نمایندگان).

پارلمانی- دانیشتایلیق. سایلاقلیق.

حزب- اؤبک. بوْغاق (گروه). پای (نصیب).

حکومت- ارکلیک. بیگلیک.

حکومت پدری- آتا ارکی.

حکومت فردی- تک باشچی.

حکومت قومی- قارما بیگلیک.

حکومت کردن - دؤران سورمک. آرانلاماق.

حکومت مطلقه - تک ارکلیک.

دولت- اؤلکه (کشور). اوغور (اقبال). بیگلیک (حکومت). باخانلار قورولو. دورول (هیئت وزیران. کابینه).

دولت شهر - کنددولتی.

دولتمرد- دورولمان.

دیکتاتور- تک باشچی. باشقارا. آجیماز. قییین. اوزگوج. قارا گوج.

دیکتاتوری- تک باشچیلیق. باشقارالیق.

رئیس جمهور - توْپلوم باشی. اؤلکه باشچیسی. باشخان. اؤلکر.

رهبر - اؤنجل. اؤند‌ر. اؤندش. اؤنر. اؤنش. باشجیل. باشقان. باشمان. قوْچاش. باشچی. بوکو.

 یؤنتمن. اؤنگل. تاپقیر. باشلیق. یوْلباشچی. کؤسم. یئتکچی. تؤرآغاسی. یوْلاچ. تاماتا. بوْیرات.

رهبر کبیر- اولو اؤندر.

سازمان - قورول. قورقو.

سازمان یافته – قورقولو. قوراما. 

سازمان ملل متحد - بیرلشمیش ملتلر تشکیلاتی. بیرلشمیش اولوسلار قورولو.

سردی روابط -کوسلوک. سوْیوقلوق.

سفارت- آراچیلیق ائتمک (میانجیگری کردن). آراچیلیق (میانجیگری). ائلچیلیک (شغل و عمل سفیر).

سفارتخانه - ائلچی خانا. ائلچی لیک. ائلچی قوْنا. ساوانلیق.

سفیر - ائلچی. ساوان. یالافار. یالچی. کله چی.

سفیر آکرودیته- اوْرتاق ائلچی.

سفیر دائم- قالار ائلچی.

سفیر فوق العاده- آدینجیق ائلچی. دان ائلچی. دانسیق ائلچی.

سفیر کبیر - باش ائلچی. بؤیوک ائلچی. باش ساوان.

سفیر مقیم- اوْتوراق ائلچی.

سیاست- باشچیلیق (ریاست). آییرون.یؤنلتی. قاشدارما (راهبری). قیزقیت. یوْرغو (کیفر).

سیاست اقتصادی دولت- قامو کسیمی.

سیاست جنگی- قوْنوش.

سیاست خارجی- دیش یؤنلتی. دیش ایش.

سیاست داخلی- ایچ یؤنلتی. ایچ ایش.

سیاستمدار- یؤنلتیجی. ائل باشی. قاشدار. قوْنوشچو.

سیاسی- یؤنلتیسل. قاشدارلیق.

فراکسیون- کسیر(گروه. بخش).

کودتا- قانتاشما. کودتا کردن- قانتاشماق.

کودتایی- قانتاشیق.  

گرمی روابط - قیزلیق. ایستیلیک.

مجلس - درینگ.

مجلس ملی - قونقالاق.

مجلس نمایندگان - سئچکین.

مجمع – درنک. قورولتای.

مجمع تشخیص مصلحت – یوْرومتای.

معترض - قوْنوتلو.

نخست وزیر - باش باخان. باش ناظر. باش وزیر.

نخست وزیری - باش باخانلیق.

نمایندة دائمی - باش دلگه(مثلاً در سازمان ملل متحد).

نمایندة مجلس- سالقیت. سالقوت. توْیقون. سایلاو.

وزارت - باخانلیق. تارخانلیق. وزیرلیک.

وزارتخانه- باخانلیق.

وزیر- باخان. ناظر. توغلو.

وزیر اطلاعات- قارقات.

وزیر امور خارجه- دیش ایشلر باخانی.

وزیر امور داخله- ایچ ایشلر باخانی.

وزیر بهداشت- ساغالتیم باخانی.

وزیر جنگ- دؤگوش باخانی.

وزیر دربار- ائشیک آغاسی باشی.

وزیر کار- ایش باخانی.  

وزیر کشور- اؤلکه باخانی.

وزیر مسکن- قوْنوت باخانی.

وزیر مشاور- گنشمن باخانی.

آرتیغین اوخوماخ
دوشنبه 23 اسفند 1395
بؤلوملر : سوزلوک,

واژگان خانوادگی و خویشاوندی در زبان تورکی

http://aharimiz.arzublog.com/uploads/aharimiz/3d-happy-family-1.jpg

آبجی- آغاباجی.

آقا پسر - خان اوْغلان.

ازدواج - ائوله نیش. ائولنمه.

ازدواج کردن - ائولنمک. باش بیر اوْلماق. اوْیلانماق.

ازدواج کردن با زن بیوه – قودوزلانماق.

بچه - بیچه. پیتا. چاغا. چوْجوق. بئچه. بالا. اوشاق. یاورو.

بچة اول- تون. ایلک.

بچة دوم- آردیل.

بچة آخر- سوْن بئشیک.

برادر - اچه. قارداش. داداش. آناداش. قارناش. قوتجا. ددش. دوْغان.

برادر اندر- اوگئی قارداش.

برادر بزرگ- ایجی. آقابیگ. آقا داداش. آبی. تاماتا قارداش.

برادر بزرگتر- آغابیگ. اچه. اچی. آجیک. آچیغ.

برادر بزرگ زن - قایین.

برادر تنی- تووقان قارداش.

برادرخواندگی- قارداشلاشما.

برادرخوانده - قارداشلیق.

برادرخوانده شدن- قارداشلاشماق.

برادر خونی- قان قارداش. آندالیق.

برادر رضاعی- کؤکلتاش. کوکه.

برادرزاده یا خواهرزاده - یئغن.

برادرزن- قایین.

برادر زن بزرگ- قایین آغا.

برادر زن کوچک- قایین اینی.

برادر سوگندی- آندا.

برادر شوهر- قایین.

برادر شوهر بزرگ- قایین آغا. آغا قایین. شاه میرزا.

برادر شوهرکوچک- بالا داداش. قایین اینی.

برادر شیری- سود قارداش.

برادر صیغه ای- قانقسیق. آند قارداش. قارداش آغا. اوْخوما قارداش.

برادرکوچک- آینی. قارداشجیق. قوستو.

برادر کوچک زن - یوکورچو.

برادر ناتنی- قارداشلیق. قانقسیق. اوگئی قارداش.

برادری- قارداشلیق. دوْغانلیق.

برادر یا خواهر شیری- امیکدش.

برادری کردن- دوْغانلاماق.

پدر- آتا. دده.

پدر بزرگ - بابای. بابا. آقابابا. قارتاتا. دیب دده.

پدربزرگ عروس یا داماد- قودا بابا.

پدربزرگ مادری- دای آغا.

پدربزرگ ناتنی- بابالیق.

پدرخوانده- دده لیک.

پدر زن - قایین آتا.

پدر شوهر - قایین آتا. قایناتا.

پدر و مادر- آتا آنا. آقاییه. دده ننه.

پسر - اوْغلان. اوْغول.

پسر اول - ایلکی.

پسربچه - ارکا. اوْغلان اوشاغی. اوْغلانجیق. اوْغلوجاق. قیران. آرتان سویشن.

پسربچة مؤدب- آقابالا.

پسر برادر- ویچیقار. قارداش اوْغلو.

پسرجان - اوْغول بالا.

پسر خاله - ائو اوْغلو. خالا اوْغلو.

پسرخانه نشین - قیز بی‎بی.

پسرختنه نشده - قاپچیقلی.

پسرخوانده- اوْغوللوق. یوفقا.

پسرخواهر - باجی اوْغلو. قونچیقار.

پسردایی- دایی اوْغلو. دایونقار.

پسرعمو - عمو اوْغلو.

پسرعمه - بی بی ‎اوْغلو.

-               اوْغلان جیغاز.

پسر کوچک خانواده- اوْراچی.

پسر مجرد- سوبای. خاتین سیز.

پسر ناز پروردة مادر- آرلات.

پسر یکی یکدانه- ار کؤیول.

پیرزن - قوْجا قاری. آغ باش. آغ بیرچک. قاری ننه. قاری. قورتقا. آغ باشلیق.

پیرمرد - آویچقا. قوْجامان. قوْجا کیشی.

جاری- ائلتی. ایلتی.

خواهر - سینگیل. قیز قارداش. باجی.

خواهر بزرگتر - ائجه. ائکه. آقاباجی. آبلا. آپا.

خواهر خوانده - باجیلیق.

خواهر زاده - ییگن.

خواهر زن - بالدیز. قایین قیز. گؤرومجه. گودوشه. قایین سینگیل.

خواهر زن برادر بزرگ- قوداقای.

خواهر شوهر- بالدیز. قایین قیز. گؤرومجه. گودوشه. قایین سینگیل. گؤرمو. قادینجیق. گؤرومجه. گؤروم. گلین قیزجیق.

خواهر شوهر بزرگ- شاه باجی.

خواهر شیری- سود باجی.

خواهر صیغهای- باجیلیق.

خواهرک- باجی جیق.

خواهر کوچک- اوْیا. سینگیل.

خواهر کوچکتر عروس یا داماد- قوداچا.

خواهر ناتنی- باجیلیق.

خواهر و برادر - باجی قارداش.

خواهری- باجیلیق. آبلالیق.

داماد - گووئی. کؤیو. کوره کن. کویکو. یئزنه. آیزنه. بیگ. گؤره گن. کوی اوْغلو. ائنیشته. پچچه.

داماد سر خانه- ایچ کؤیو.

دختر - قیز.

دختراندر- قیزلیق.

دخترانه - قیزسوْو.

دختر بالغ - ارلیک.

دختربچه- قیران. قیسقای.

دختر بزرگ خانواده - قیز آغا.

دختر ترشیده- قالقین. آغوندا. قارتیمیش.  

دختر جوان- اوْغلاغی.

دختر چاق و سفید- مامیلی ماتان.

دخترخاله - خالا قیزی.

دختر خانم- خانیم قیز.  

دختر خانم بزرگ- بایکات.

دختر خانم کوچک- قیسقای.

دخترخوانده- قیزلیق. قیزلاق.

دختر خواهر - باجی قیزی.

دختر دایی- دایی قیزی.

دختر دم بخت - ارلیک قیز. ارکم. اردن. واریملی. گئن قالا.

دختر زیبا- آشینا.

دختر شیری- سود قیزی.

دختر عمو - عموقیزی.

دختر عمه - بی بی ‎قیزی.

دختر غیر باکره- آناسینین قیزی.

زن - قادین. آرواد. یورتوز.

زن آزاد- باشی بوْش.

زناشویی- ائولنمه.

زنانه - قادینجا.

زن برادر- ائنگه. گول باجی. بیرجه باجی.

زن برادر زن - قایین آروادی.

زن برادر شوهر- قایین آروادی.

زن برادر کوچک- گلدی.

زن بیوه- قودوزدول.

زن خانهدار - ائو آروادی.

زن داداش- ائنگه. گول باجی. قارداش آروادی. قارداش خاتینی.

زن دایی- آغ باجی.

زن عمو - امیجی. عمو دوْستو. بادا.

زن مطلّقه- باشی بوْش. دوللاما.

زن نازا - قارا دوْن. قورات.

زن و بچه- آرواد اوشاق.

زن و شوهر - ار آرواد. قاری قوجا. باغ باغیش.

شجره نامه - سویلوق.

شوهر- ار. آیواز. قوْجا.

شوهر خواهر - انشته. آیزنه. باجی اری.

شوهردار - ارلی.

شوهر مادر شیری- سود بابا.

عروس- آغ دوواقلی. گلین.

عروس خانم- گلین خانیم.

عروسی- توْی. دوگون.

عمو- آباقا. آتا قارناش. بیگگه. تاتا.

عمّه - بی بی. قاتا. ماما.

مشاطه - ائنگه. دیقیزا. یئنگه. آسقیچی.

هوو - گونو.

یتیم - اؤکسوز. اؤگسوز.

آرتیغین اوخوماخ
دوشنبه 23 اسفند 1395
بؤلوملر : سوزلوک,

واژگان فرهنگی و هنری در زبان تورکی

http://aharimiz.arzublog.com/uploads/aharimiz/Art.jpg

آگهی بازرگانی- یایلام.

آگهی نامه- یایلان.

آماتور- قیزیقلی.

آمفی تئاتر­- قیییلقا.

آهنگ- آخین. بسته. باغدا. چینلاشیق. اویوم. تارتیم. چالغو. چالغی. هاوا. ییر. قورلاس.

آهنگساز - باغدار. بسته کار. بسته چی.

آهنگسازی- بسته کارلیق. باغدارلیق. بسته له‎مه. بسته چیلیک.

ادبی- گؤرکول. یازینسال. گؤگجه.

ادبیات- یازین. گؤگجه یازیلار. گؤگجه لر.

ادبیات چوپانی- چوْبان یازیسی. قاپیت یازیسی.

ادبیات شفاهی - آغیز ادبیاتی. آغیز یازینی. قارا یازی.

ادیب - گؤرکولچو.

از فرهنگ خود بیگانه- مانقورد.

اقتباس - آغداری. آلینیم.

اقتباس کردن- آغدارماق. آلماق.

انتشارات- یاییمتای. یاییملیق.

انجمن ادبی- گؤرگوسل درنگی.

انجمن- درنک. سالیا.

برنامة رادیویی و تلویزیونی- وئریلیش.

پردة تئاتر- چیمیلداق.

تئاتر - یانسیماج. گؤرموک.

تذکره- باش بیلیت.

تربیع- دؤردله مه.

ترجمه- چئویرمه.

ترجمه کردن- چئویرمک. آغدارماق.

تردید- دوراقسادیش.

تصریع- دوزه له مه.

تغلیب- اوستونله مه.

تلویزیون - گؤزگون. باخیشقا.

تلویزیونی- گؤزگونلوک.

تمدن- بایلام.

تهیه کننده- دوزلدیجی.

چاپ - باسما. باسقی. باسیم. چاپ.

چاپ افست - دوز باسقی.

چاپ سنگی- داش باسما.

چاپ شدن- باسیلماق.

چاپ شده- باسیلمیش.

چاپ کردن- باسماق.

چاپخانه - باسما خانا. باسمالیق.

چاپخانه چی- باسماچی. باسینچی.

چاپگر - باسماج.

حشو- یاماق.

خطابه- سؤیلو. آیتاشی. آیتاییش.

خطیب - سویلامیش.

داستان - اؤتوک. ائرته گی. ناغیل. اؤتکونج. اؤیکو. سؤیلنجه. بوْی.

داستان پرداختن - بوْی بوْیلاماق.

داستان پرداز - داستانچی. بویچو.

داستان تعریف کردن - اؤتکونمک.

داستان سرا- بوْی بوْیلایان.

داستان سرایی- بوْیلاما.

داستان سرایی کردن- بوْیلاماق.

داستان طولانی- ایلان حکایه سی. ایلان بوْی.

داستان کوتاه - بوْیجوق.

داستانی- اؤیکوسل.

دوربین عکاسی- آلیجی.

دوربین فیلمبرداری- چکه لیج.

رادیو – سسگین. آلقیج.

رُباعی- دؤردلوک. مانی. قوْشاجا.

رقص - اوْینادیش. بییی. تالبی. اوْیناما. اوْیناییش. تپسو. اوْیون.

رقصیدن - بییله‎مک. بیییمک. اوْیناماق.

رمان- اؤیکو.

رمانتیست- باش قورومچو.

رمانتیک- قیلدا. باش قوروم.

رمانس- گؤزللمه.

روزنامه - قزئت. گونجه. گونده لیک. ساوی. چاوی.

روزنامه نگار - قزئتچی. گونجه چی.

روزنامه نگاری- قزئتچیلیک. گونجه چیلیک.

روشنفکر- ایشیقلی. آغ یاخا. اردملی.

سانسور- الشدیری. قورجاق.

سانسورچی- الشدیریجی. قورجاتان.

سینما - گؤرونتولوک. باخلوْو.

شاعر - چوچو. سؤیچو. قوْشان. قوْشوقچو. قوْشار. اولگرچی. چاغماچی.

شاعر ساده- قالدیریم قوْشوجوسو.

شاعر مردمی- ائل آخینی. ال اوزانی.

شاعرانه - قوْشارجا. قوْشاریمتیل. قوْشارسی.

شاهکار - آنداشیت. آنیتلیق.

شعر - سؤی. قوْشاق. سؤیله‎مه. قوْشقو. قوْشوق. چاغما.

شعر بداهه- دونبول چالانغاج.

شعر حماسی- قوْچاق.

شعر ستایشی- اؤگونوش.

شعرسرایی- سوْیلاما.

شعر سرودن - وارساقلاماق. ییر قوشماق. سوْیلاماق. قوْشماق.

شعر مردمی- ائل قوْشو.

شعر معاصر - دیزه لک.

شعر واژه - سیجیر.

صحّاف- قابیقچی. قیریجی. قاپاق بیچن. قاپچی.

صحّافی- قابیقلاما. قابیقچیلیق.

صحّافی شدن- قابیقلانماق.

صحّافی کردن- قابیقلاماق.

ضرب المثل – سؤیله ییش.

غَزَل- گؤزل. گؤزلـله‎مه.

غزل سرا- گؤزلچی.

غزل سرایی- گؤزلـله مه.

غزل سرایی کردن- گؤزلـله مک.

فرهنگ - اویغارلیق. کولتور. یوْردام. یوْلون. اردم. ایچه لیک.

فرهنگستان- یوْرداملیق. یوْرومتای.

فرهنگسرا- یوْلونتای.

فرهنگ لغت- سؤزلوک.

فرهنگ و تمدن- یوْردام اردم.

فرهنگی- اویغار . یوْرداملی.

فرهیخته- اویغارلی. اویغار.

فیلم- چکیم.

فیلمبردار- چکیمچی. چکه لیجی.

فیلمبرداری- چکمه. چکیمچیلیک.

فیلمبرداری شدن- چکیلمک. چئورینمک.

فیلمنامه- اوْینانجا.

فیلمنامه نویس- اوْینانجاچی.

قصه- اؤتوک. یوماق. ناغیل. اؤیکو.

قصه گفتن- اؤتکونمک. یوماقلاماق.

قصه گو- ائرتکیجی. اؤتوکچو. ناغیلچی. یوماقچی.

قصههای سرگرم کننده برای وقت گذرانی- قورت ناغیلی.

قصیده - سیجیرله مه. قوْشما.

قصیده سرا- قوْشماچی.

قطعه ادبی- داملا یازی.

کارگردان - دوزنچی. یؤنتمن. آلانباشی.

کارگردان نمایش- قورولوشچو. قوْرقانچی.

کارگردانی- یؤنتمه لیک. آلانباشیلیق.

کتاب - باستاق. قاتلاق.

کتاب درسی- درسلیک.

کتاب درسی مکتبخانه- چرکه.

کتابخانه - باستاقلیق. قیمتارا.

کتابخوان - باستاقچی.

کتابدار - باستاقلی.

کتابداری- باستاقچیلیق.

کتابفروش- باستاقچی.

کتابفروشی- باستاقچیلیق.

کمدین- قیزیقچی.

گالری- سرگی.

لف و نشر - سپمه دؤشورمه.

مترجم- چئویرن. آغداران.

مجسمه- آنیتداش. یوْنتو. قورچاق. یوْنماداش. یامقا.

مجلّه - درگی.

مخمّس- بئشلیک.

مستزاد- آرتیرما.

مسمّط- دوزمه.

مشاعره- قوشاقلاشما. باغلاشما.

مطبوعات- باسیملار. یاییملار.

ملمّع- ایکی دیللی.

منتقد- قینار. قینامسیق.

منتشر شدن- یاییلماق.

منتشر کردن- یایماق.

منظومه- قوشاقچا.

ناشر- یاییمچی.

نشیده- اوخونجالیق (شعر دلنشین).

نقاش- بنیزچی. سیرچی.

نقاشی- بنیزچیلیک.

نقرات- قایتالام.

نمایش - گؤستریش. گؤستریم. گؤرک. گؤرونتو. یاییم.

نمایش کمدی یک نفره - سؤیلنگه.

نمایشگاه - سرگی.

نمایشنامه - گؤستریم.

نمایشنامه نویس – گؤستریم یازان. گؤستریمچی.

نورپرداز- ایشیقچی. چکمه چی.

نورپردازی- ایشیقچیلیق. ایشیقلیق.

نویسندگی- یازیچیلیق.

نویسنده- یازیچی.

هجو - سیخاق.

هنر - اوزلوق. ایکا. اوْلجوم. اؤنر. اودون.

هنرپیشه- اوْینامان. اوْینایان. اؤنرلی.

هنرشناس- اؤنرچی. اؤنر تانیش.

هنرمند - اوزمانج. اوزلو. اؤنرلی. اؤنرمن. یارادان.

هنرمند تئاتر - یانسیدار.

هنرمند نقش اول - باش اوْیونچو.

هنرمندانه - اوزلوجا. اؤنرلیجه.

هنرمندی- اوزمانلیق. اؤنرلیک. اؤنرمنلیک.

هنرور- باجاریلی.

هنرهای زیبا - اینجه صنعت. بدیعی صنعت.

هنری- اوزلوقسال. بدیعی. گؤرکن. اؤنه ریش. یارادیق. یاسنی.



پرویز شاهمرسی

آرتیغین اوخوماخ
دوشنبه 23 اسفند 1395
بؤلوملر : سوزلوک,

واژگان اداری در زبان تورکی

http://aharimiz.arzublog.com/uploads/aharimiz/eadart_sample.jpg

آبدارچی- آیاقچی. سولوقچو.

آبدارخانه- سولوق.

اخراج - دیشارلاما. دیشله‎مه.  بوراخما.

اخراج شدن - دیشارلانماق. چیخاریلماق. چیخیلماق.

اخراج کردن - دیشارلاماق. دیشله‎مک.

ادارة خدمات- قوللوق قوْلو.

ادارة راهسازی- قارا یوْللاری.

اداره- آبراما. دوْلانیش. یؤنه‌تیم. یؤنتمه (راهبری). قوراما. مانقیری. ییغا (سازمان).

اداری- دوْلانسال. یؤنتسل. قوراملیق. اکیملیک.

ارباب رجوع- ایشلی.

اُرگان-  قورقو (سازمان).

از کار افتاده- دوشمه. قارت. کوتگون.

استامپ- باسقیج. استحقاق- یاراشیق.

استخدام- دوزله‎مه. چالیشدیرما. ایشلتمه.

استخدام شدن- چالیشماق. دوزلنمک. قاپیلانماق. الـلنمک. ایشلنمک.

استخدام کردن- چالیشدیرماق. دوزله مک. قاپیلاماق. الـله مک. ایشلتمک.

استخدامی- اللنمه.

استعفاء- آسنارما.

استعفاء جمعی- آسناریش.

استعفاء دادن- آسنارماق.

اطلاعات- تانیشما.

امضاء- قول باسما. چاپاچ.

امضاء شدن- چاپاچلانماق.

امضاء کردن - قوْل چکمک. قوْل باسماق. چاپاچلاماق. چاپاچماق.

امور اداری- یاز جیز.

بازنشستگی- امکلیلیک.

بازنشسته - امکلی. اوْتورقا.

بازنشسته شدن- اوْتورماق.

بایگان- باغقان. ساخلاجی.

بایگانی- باغقانلیق. بلگه لیک. ساخلاج. ساخلانج. قاپقات.

بودجه- کئچینجه. کئچینجیک.

پاک کن- سیلگیج. سیلن.

پاداش پایان کار- آرپالیق.

پاراف- تورغای.

پاک نویس- دوز یازیم.

پاکت- قاپیت. باغلی. چولغام.

پانچ- تیکیت.

پروانه- کئچر. کئچیت. یئنگیک.

پرونده- بورگه.

پوشه- بوکمه. قاپتا.

پیش نویس- قارا یازی. قارازی.

تدارکات- آزیق. ساغلامیق. گؤتورگو.

تدارکاتچی- آزیقچی.

تشویق- آلقیش.

تشویق کردن- آلقاماق. آلقیشلاماق.

تشویق نامه- قیلاولیق. آلقیشلیق.

تنخواه- قارا آغجا. خرجلیق.

توبیخ- قیناق.

توبیخ شدن- قینانماق.

توبیخ کردن- قیناماق.

توبیخ نامه- قیناقلیق.

چرکنویس- تاسالاق. قارازی.

حسابدار- سایمان. ساییشچی. ساناقچی. ساناوچی.

حسابداری- سایمانلیق.

حقوق بگیر- آلیرچی. آیلیقچی.

حقوق ماهانه- آیلیق.

حُکم - قوْشول. یارلیق.

حُکم اخراج - سیکدیرنامه.

خط کش- جیزقیج.

خودکار- یازقاج.

دبیرخانه - یازمانلیق.

دبیرکل - باش یازمان.

دپارتمان- بؤلوم. قیسیم.

رسمی- یاسال.

رشوه- آتاوا. چای پولو. آلمیت. اوسقور. باسقوف. بلش. دوزلوق. یاغشیق.

رشوه دهنده- یاغلار.

رشوه گیر- آلارمان. باسماچی. بلشچی. یاغچی.

رونوشت- ائشلماوز.

سفته- ساودا.

سنجاق- سانجاق.

سَند- بلگه.

سند مالکیت - تاپو. یییه لیک.

سوزن ته گرد- یایلی توْپلو. توْپلو ایگنه. تپیز. تپسینجک.

صندلی- اوْتورقاج. اوْروندوق. سیندیک. قوتمان.

غیررسمی- سایاسی.

غیرقانونی- یاسادیشی.

فتوکپی – ائش چکیم.

قانونی- یاساتان. یاسال.

قیچی- قایچی.

کاربن- کؤچورگو.

کارشناس- بیلگین. ایش بیلن.

کارفرما- ایشلتچی.

کارگزار - یاپارلی.

کارگزین- ایش سئچن. ایش بلله جی.

کارگزینی- ایش سئچیم.

کارمزد- گؤتوره.

کارمند- ایشچی. آیلیقچی. ایش آشیران.

کارمند رسمی- وظیفه لی. یاسالی ایشچی.

کاغذ-  بیتیک. قاقاس. قاقیز. یاپری.

کاغذ باطله - قارالی کاغذ.

مداد- قارانداش.

مدیر- آبرامان. قاشدار. آلیشدیریجی.

مدیر میانه- آرا باش.

مدیرکل- گئنل باشچی.

مدیریت-  آبرانیش. آبراییش. قاشدارما. آبراما.

مرخص- بوْشوق. مأذون. مأذونیتچی.

مرخصی- مأذونیت. بوراخیش.

مزایده- چوخساما. آرتاج. آرتیرما.

مساعده- کؤنول. اؤنجه لیک.

مستخدَم- قوللوقچو (خدمتکار). 

مستند- بلگه لی.

معاون- باسوت. گیزیر. یاردیمچی. یامانتی. قارای. یامبا. اوْرون باسار. دایا. یارداق. اوْرون داش.

معاون اول- باش قارای. باش باسوت. باشدایا.

معاونت- یاردیمچیلیق. یاماقلیق. یانچیلیق. اوْرون داشلیق.

معلّق از خدمت- آسیلی.

معلّق کردن از خدمت- آسقییا آلماق.

مقاطعه- قابال. قابالا.

مقاطعه کار- قابالچی.

مقاطعه کاری- قابالاما.

مناقصه- آزساما. اسکیلتمه.

منشی- آلیمقا. بیتیکچی. یازمان.

مُهر- تامقا.

میخکوب- شیش چاخان.

میز- ماسا. یاسلاج. اوستل.

نامه- بیتیک. پیتی. یازی.

نامه رسان- آردیل. آرغیش. چاپار.

نامه نگاری- یازیشما.

همکار- امکداش. ایشدش.

همکاری- امکداشلیق. ایشدشلیک.

آرتیغین اوخوماخ
دوشنبه 23 اسفند 1395
بؤلوملر : سوزلوک,