خط اورخون و آثار مکتوب زبان ترکی
با پخش و انتشار السنه تُرکی قدیم در قرنهای (۵-۶) میلادی، زبانهای اوزبیکی و ترکمنی که به دستهٔ زبانهای تُرکی شرقی ارتباط داشت نیز بوجود آمد. آثار مربوط باین دوره که حیثیت ادبیات شفاهی یا روایی دارد در بعضی از منابع چون سنگ نوشته ها، کتب و آثار علمی تا کنون محفوظ مانده و بما رسیده است. یکی از اینگونه منابع آبده های (اورخون) میباشد. ریشه دو زبان را میتوان در آبده های «ینی سی اورخون» مشاهده کرد که در سال (۷۳۲) برسم الخط خاص اورخونی نوشته شده است.
اساساً خط اورخون بین قرنهای (۸- ۵) بعد از میلاد بوجود آمده است.