محمود دست­ پیش در سال ۱۳۱۳ در باکو متولد شد و با روی کار آمدن بلشویک­ها در روسیه و فشار بیش از پیش به مهاجرین ایرانی مبنی بر اینکه یا شناسنامه شوروی بگیرید یا به ایران برگردید، مردم ایل و بالاخص خانواده علی­ عباس که اینک از سران ایل شده بود، زیر بار شوروی نرفتند و عزم وطن کردند.



علی­ عباس دست­ پیش بهمراه خانواده در اردبیل و در محله حسینیه سر گذر قصبه کهرلان ساکن شدند. محمود که بسیار باهوش و پراستعداد بود در مدرسه ثبت نام کرد و پس از قبولی در امتحان تربیت معلم در سال ۱۳۳۴ برای خدمت در شهر گرمی اعزام شد. او همراه با تدریس با تشویق سیدمحی الدین ربانی رییس فرهنگ گرمی و همکاری مقامات محلی و دیگر معلمان اولین تئاتر را در این شهر با اجرای نمایشنامه معروف “او اولماسون بو اولسون- مشدی عباد” پایه­ گذاری کرد. در سال ۱۳۳۶ به قصبه کلخوران اردبیل و در سال ۱۳۳۹ به تهران منتقل شد و تا سال ۱۳۵۹ که بازنشسته شد مدیر دبستان بود.

در سال ۱۳۳۸ برای همکاری در شورای شعر رادیو از او دعوت بعمل آمد؛ همچنین در سال ۱۳۷۰ به عضویت شورای شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درآمده که تاکنون این عضویت­ها ادامه دارد. شعر مشهور “خلبانان، ملوانان” همزمان با جنگ تحمیلی حاصل زحمات ایشان در شورای شعر رادیو می­باشد. همچنین قطعه­ ای بلند در مدح شجاعت شهید حسین فهمیده سرود که مورد استقبال شعردوستان قرار گرفت.

اولین شعر او با عنوان “ساوالان” غوغایی در ادبیات آذربایجان آفرید:

ساوالان، قوجامان، ای وقارلی داغ
اتگی یاشیللیق باشی قارلی داغ

شعر “ائل سوغاتی” با آهنگسازی استاد علی سلیمی (سیزه سلام گتیرمیشم) شهرتی جهانی یافت و هم اکنون هم در ترکیه و آذربایجان بازخوانی می شود.

در سال­های پایانی سلطنت شاه مخلوع این خبر پیچیده بود که شاه می­خواهد در دامنه سبلان کاخ بسازد. این خبر خون شاعر را بجوش آورده و شعری دیگر با عنوان ساوالان سرود که در آن از کوه در مورد ظلم و ستم و خون­ هایی که ریخته شده بود می­پرسید:

دده م داغلار ننه م داغلار
سیزه حیران منم داغلار

آیری دوشدوم قریب سه دیم
بوردا بوتون بینه م داغلار

در سال ۱۳۸۷ در مراسم دیدار شعرا با رهبر انقلاب در محضر ایشان دو شعر به ترکی خواند که مورد تشویق ایشان قرار گرفت.



از استاد محمود دست ­پیش آثار زیادی منتشر شده و چند اثر نفیس دیگر در حال تهیه یا در نوبت چاپ قرار دارند. از آثار چاپ شده به مجموعه “ائل سوغاتی”؛ “داغا دونموشم”؛ “برگردان نمایشنامه مشدی عباد”؛ “ترکی سوزلوک” و “دیوان اشعار ترکی سلام گتیرمیشم” می­توان اشاره کرد.

ایشان هم اکنون با وجود کهولت سن به دلیل علاقه به شعر همچنین در جلسات شورای شعر وزارت ارشاد و صدا و سیما شرکت می­کنند. ایشان با شرکت در مراسم رونمایی از کتاب ارزشمند “یوردومون دیه رلی سوزلری” جلوه دیگری به مراسم بخشیدند.


آنا

او گؤندن کی عؤمور قوشو قوندو حیات بوداغیندا،

آسلان کیمی بیر قادینین، سیغیشمیشام قوجاغینا،

دیریلیگه ایشیق ساچان انسانلیغین اوجاغیندا،

اؤ محبت اسیرگه مز اؤز آنامین قوجاغیدیر،

حیاتیما ایشیق ساچان انسانلیغین اوجاغیدیر،

اؤیودونده ن رحمت یاغار، غضبینده مین حکمت وار،

اؤره گی نین ساراییندا، قات- قات یاتان محبت وار،

هیم جیمینده، سؤزلرینده، آنلاشیلان حقیقت وار،

آناکیمدیر؟ آنا وطن، آنا توپراق، آنا آنا!

نه قدرده عزیز اولسا قول وقیچدور ائولادینا!

شیرین دیللی بالاسینین هر سؤزونه جان جان دئیه ن،

دوروشونا، باخیشینا، مارال دئیه ن جیران دئیه ن،

جاوان عمرین یئله وئریب ساچلارینا ده ن دؤزولر،

آی اؤزونون قیریشیندان، شیریم شیریم نور سؤزولر،

آنا شرف هیکلیدیر، آنا روحدور، آنا جاندیر،

اورکلرده ن پوزولمویان، آنا اؤلمز بیر انساندیر،

شنبه 16 بهمن 1395
بؤلوملر : تورک ادبیاتی ,