«هوپ هوپ نامه» مجموعه ای است طنزآمیز و دربرگیرنده شعرها و قطعات با مضامین مردمی و انقلابی که سراینده نامور آن با بهره گیری از طنز خلاق خود در جریان انقلاب مشروطیت در باره مسائل گوناگون که می توانست برای انقلاب مطرح و مفید باشد سروده است.
میرزا علی اکبر صابر طاهر زاده در سال ۱۸۶۲ در شماخی (آذربایجان) و در خانواده ای متوسط و مذهبی به دنیا آمد. او معتقد به تأثیر شعر در بیداری اذهان مردم و آگاه کردن آن ها از وضعیت موجودشان بود. میرزا علی اکبر صابر به خاطر نوشتن شعر علیه رژیم وقت و افشای عوامفریبی آن ها زبانش بریده شد. و چون کتابش بعد از بریده شدن زبانش تمام و چاپ شد نام کتاب را «هوپ هوپ نامه» گزید؛ زیرا همان طور که در فارسی برای ساکت کردن شخصی سیس می گویند در ترکی هم «هوپ» می گویند!
«صابر» همان شاعری است که شعرهایش در مجله «ملانصرالدین» چاپ می شد و «نسیم شمال» به محض چاپ شعرهایش آن را به فارسی (البته بدون ذکر مأخذ) ترجمه می کرد.
در این خصوص می توان به کتاب از «صبا تا نیما» مراجعه کرد.
ترجمه فارسی این اثر از روی مضمون ترجمه ترکی «صابر» و مربوط به زمان های اخیر است و این شعر انقلابی و آموزنده بدون اشاره به نام شاعر به شعری بی محتوا تبدیل شده و به عنوان شعری کودکانه به نام حبیب یغمایی چاپ رسیده است!
اصل شعر با ترجمه
قارغا و تولکو
پئندیر آغزیندا بیر قارا قارغا
اوچاراق قوندو بیر اوجا بوداغا
تولکو گؤرجک یاواش – یاواش گلدی
اندیریب باش ادبله چؤمبلدی
بیر زامان حسرت ایله قارغا ساری
آلتدان – آلتدان ماریتدی باش یوخاری
دئدی: «احسن سنه، آ قارغا آغا!
نه نزاکتله قونموسان بوداغا!
بزه دین سن بوگون بیزیم چمنی
شاد قیلدین بو گلمه یینله منی
نه گؤزه لسن، نه خوش لقاسن سن
یئری وار سؤیله سم – هماسن سن
توکلریندیر ایپک کیمی پارلاق
بد نظردن وجودون اولسون ایراق!
بو یقین دیر کی، وار سئویملی سسین
اوخو، وئرسین منه صفا نفسین!»
بؤیله سؤزدن فرحله نیب قارغا
آغزینی آچدی تا کی، ائتسین – غا
«غا» ائده رکن هنوز بیرجه کره
پئندیری دیمدیییندن ائندی یئره
تولکو فوراً هواده قاپدی یئدی
قارغایا طعنه ایله بؤیله دئدی:
«اولماسایدی جهاندا سارساقلار
آج قالاردی یقین کی، یالتاقلار»!
ترجمه فارسی شعر انقلابی و آموزنده «روباه و کلاغ»
کلاغی که پنیری در دهان داشت
پروازکنان بر روی شاخه ای بلند نشست
وقتی روباه [کلاغ را] دید بلافاصله آرام آرام آمد
سرش را پایین انداخت و با ادب و نزاکت نشست
مدتی با حسرت به سمت کلاغ
از آن زیر سرش رو به بالا دزدکی به کلاغ زل زد
گفت: آفرین به تو ای آقا کلاغ
چقدر با نزاکت روی شاخه نشسته ای!
تو امروز این چمن ما را آراسته کردی
با این آمدنت من را شاد کردی
تو چقدر خوشگل هستی، چقدر خوش لقا هستی!
جا دارد که بگویم تو هما هستی!
موهایت مثل ابریشم و حریر می درخشد
وجودت از بدنظر دور باد!
این یقینی است که تو صدایی دوست داشتنی داری
بخوان تا نفست به من صفا بدهد!
از این حرف ها در حالی که کلاغ به خودش می بالید
دهانش را باز کرد تا بکند «غا»
هنوز یک بار «غا» کرده بود
که پنیرش از منقار افتاد
فورا روباه [پنیر را] در هوا قاپید و خورد
و به کلاغ با طعنه این گونه گفت:
«در جهان اگر آدم های خودشیفته نفهم نبود
یقینا چاپلوسان گرسنه می ماندند!»
و پاسخ صابر :
فارس شـــاعری چوخ سؤزلرینی بیـزدن آپارمیش
"صابر" کیمی بیر سفره لی شاعر ، پخیل اولماز
تورکــــون مثلی ، فولکلــــوری دونیـــادا تـــک دیر
خان یور قانی ، کند ایچره مثل دیر ، میتیل اولماز
(شاعران پارسی زبان ، بسیاری از مطالبشان را از ما گرفته اند
شاعر بخشنده ای همانند صابر ، هیچگاه بخیل نمی شود
ضرب المثل ها و ادبیّات عامیانه ترکی در دنیا تک است و همتایی ندارد
در روستا ضرب المثل است که لحاف ارباب، لحاف یا دوشکی مندرس نیست "هیچگاه از ارزش نمی افتد " )و